Το ελληνικό ντόμινο «γονατίζει» την Ευρωζώνη!

Τραβιούνται… από παντού οι κλωστές του μεγαλεπήβολου σχεδίου διάσωσης των 750 δις. ευρώ: Τρόμος για κατάρρευση ευρωπαϊκών τραπεζών, έντονες φήμες για τεράστιες ζημιές της Societe Generale, κλονίζεται το ευρώ – Νέο σοκ από Ουγγαρία, ανεβαίνουν τα CDS ακόμη και για τα ομόλογα Αυστρίας, Γαλλίας, Γερμανίας – «Δεν έχουμε αρκετά κεφάλαια για να σώσουμε την Ευρώπη», ομολογεί το ΔΝΤ Η ευρωπαϊκή κρίση υπερχρέωσης άρχισε μεν από την Ελλάδα, αλλά εξαπλώνεται με ρυθμούς… ιού Έμπολα στις αγορές, απειλώντας να ξηλώσει εντελώς το… πουλόβερ του μεγαλεπήβολου ευρωπαϊκού σχεδίου σταθεροποίησης των αδύναμων οικονομιών με κεφάλαια 750 δις. ευρώ. Το νέο, χθεσινό «αιματοκύλισμα» στις αγορές δείχνει πλέον ότι η κατάσταση ξεφεύγει από τον έλεγχο κυβερνήσεων και κεντρικών τραπεζών, απειλώντας την παγκόσμια οικονομία με το δεύτερο –και δυσκολότερο- γύρο κρίσης, μετά τους κλυδωνισμούς που είχε προκαλέσει το 2008 η κατάρρευση της Lehman.Οι αγορές θεωρούν ήδη «ξοφλημένο» το σχέδιο σταθεροποίησης της Ελλάδας, με πρωτοφανή μέτρα λιτότητας, που υπολογίζεται ότι θα φθάσουν το 16% του ΑΕΠ την επόμενη τριετία. Ο Νούριελ Ρουμπίνι δήλωσε χθες, ότι η μόνη ελπίδα για την Ελλάδα είναι μια ομαλή διαδικασία αναδιάρθρωσης χρέους και πλέον με την άποψη αυτή συμφωνούν οι περισσότεροι διεθνείς αναλυτές, επενδυτές και κερδοσκόποι, καθώς είναι προφανές ότι ούτε η ελληνική οικονομία, ούτε η κοινωνία, ούτε το τραπεζικό σύστημα, ούτε καν το πολιτικό σύστημα της χώρας μπορούν να αντέξουν τους κραδασμούς που προκαλεί το πρωτοφανούς σκληρότητας σχέδιο λιτότητας.
Όμως, το πρόβλημα της Ελλάδας, όσο κι αν αυτό φαίνεται περίεργο, αποτελεί χθεσινή ιστορία για τις αγορές, που βλέπουν να ξεδιπλώνεται ένα εφιαλτικό σενάριο για την Ευρωζώνη, το οποίο μέχρι πρόσφατα θα χαρακτηριζόταν παρατραβηγμένη καταστροφολογία:
- Το τραπεζικό σύστημα της Ευρωζώνης είναι φανερό πλέον ότι αντιμετωπίζει κραδασμούς που ίσως αποδειχθούν δύσκολα διαχωρίσιμοι, καθώς είναι πολύ αμφίβολο πλέον αν οι υπερχρεωμένες κυβερνήσεις έχουν περιθώρια να προσφέρουν νέες, τεράστιες ενέσεις κεφαλαίων στο σύστημα.
- Οι ευρωπαϊκές τράπεζες ακόμη και του σκληρού πυρήνα του Βορρά εκφράζονται έντονοι φόβοι ότι θα κληθούν να πληρώσουν το λογαριασμό της αλόγιστης παροχής πιστώσεων στις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης, καθώς μετά την Ελλάδα φαίνεται ότι στις «μαύρες» ζώνες του ευρωπαϊκού χάρτη προστίθεται τώρα και η οικονομία της Ουγγαρίας, μετά τη χθεσινή ομολογία της κυβέρνησής της, ότι αντιμετωπίζει σοβαρότατο δημοσιονομικό πρόβλημα, που δεν αποκλείεται να εξελιχθεί… α λα ελληνικά.
- Αυτή η προειδοποίηση από την εκτός Ευρωζώνης ευρισκόμενη Ουγγαρία, στην οποία όμως έχουν τεράστια ανοίγματα οι τράπεζες της Αυστρίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας, ήλθε να προστεθεί στην αγωνία για την τύχη της Πορτογαλίας, αλλά και στο σκεπτικισμό για τη δυνατότητα της Ισπανίας να εφαρμόσει ένα εξαιρετικά επώδυνο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, διαλύοντας μεταξύ άλλων και το μοντέλο που έχει εφαρμοσθεί για χρόνια στην αγορά εργασίας της χώρας, παρά τις ισχυρές αντιστάσεις των συνδικάτων.
- Αντιμέτωπες με βουνά πιθανών ζημιών και ανεξέλεγκτους πιστωτικούς κινδύνους, οι τράπεζες της Ευρωζώνης έχουν «παγώσει» κάθε δραστηριότητα παροχής πιστώσεων, είτε στη διατραπεζική αγορά, είτε στην πραγματική οικονομία, τραβώντας και πάλι την οικονομία στην ύφεση. Είναι χαρακτηριστικό, ότι στο «παράθυρο» αποδοχής καταθέσεων της ΕΚΤ, με αποτρεπτικό επιτόκιο 0,25% ετησίως είχαν «παρκάρει» την Πέμπτη 320 δις. ευρώ ρευστότητας των ευρωπαϊκών τραπεζών, οι οποίες προτιμούν να πληρώνουν φύλακτρα στην ΕΚΤ, παρά να διοχετεύσουν πιστώσεις σε άλλες τράπεζες. Τέτοια φαινόμενα είχαν να εμφανισθούν από την εποχή της κατάρρευσης της Lehman και η ΕΚΤ δεν φαίνεται ότι διαθέτει επαρκή εργαλεία και αποφασιστικότητα για να επαναφέρει την ομαλότητα.
- Ο ευρωπαϊκός τραπεζικός κλάδος «βούλιαξε» χθες τα χρηματιστήρια, καθώς διαδόθηκε μέσω του Reuters η φήμη, ότι η ισχυρή γαλλική τράπεζα Societe Generale έχει υποστεί τεράστια, «κρυφή» ζημιά από θέσεις στις αγορές παραγώγων, όπως άλλωστε είχε συμβεί στην ίδια τράπεζα και στη διάρκεια του πρώτου γύρου της κρίσης –οι ζημιές τότε είχαν αποδοθεί, πολύ βολικά, στις δραστηριότητες ενός και μόνου «κακού» trader. Η Societe άφησε την πληροφορία ασχολίαστη, τροφοδοτώντας τον πανικό στην αγορά.
- Τα φαινόμενα που εκδηλώθηκαν χθες σχολιάζονται από τραπεζικά στελέχη ως πρωτοφανή και δείχνουν πόσο ξεφεύγει εκτός ελέγχου η κρίση: οι συναλλαγές στα CDS ουγγρικών ομολόγων «πάγωσαν» εντελώς, ενώ σημειώθηκαν πρωτοφανή φαινόμενα ανόδου στα CDS της Γαλλίας, της Αυστρίας, αλλά και της ίδιας της Γερμανίας. Το spread των γαλλικών ομολόγων έναντι των γερμανικών διευρύνθηκε επικίνδυνα, αντανακλώντας για πρώτη φορά τις ανησυχίες για το σκληρό πυρήνα της Ευρωζώνης, ενώ το ευρώ βυθίσθηκε και πάλι κοντά στο 1,20 δολ., δηλαδή στα χαμηλά της τετραετίας.
- Μέσα σε όλα αυτά, το ερώτημα που προβάλλει πλέον στις αγορές δεν είναι πώς θα σωθεί η Ελλάδα, αλλά πώς θα διασωθεί η Ευρωζώνη! Στο αγωνιώδες αυτό ερώτημα, κορυφαίο στέλεχος του ΔΝΤ, ο Γιούσεφ Μπούτρος Γκάλι, έδωσε μια ανησυχητική απάντηση: τα σημερινά κεφάλαια του ΔΝΤ θα πρέπει να διπλασιασθούν για να έχει αρκετά «πυρομαχικά» για τη διάσωση της Ευρωζώνης. Δηλαδή, ακόμη και το ΔΝΤ δηλώνει αδυναμία σήμερα να δώσει συνολική λύση σε μια εκτεταμένη κρίση χρέους, αν οι βασικοί του χρηματοδότες, δηλαδή οι ήδη υπερχρεωμένες κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Ευρώπης δεν εξασφαλίσουν πρόσθετη χρηματοδότηση του Ταμείου.
- Όσοι περίμεναν «φως» από την αμερικανική αγορά εργασίας, που θα έδινε κάποια ελπίδα πειστικής ανάκαμψης της οικονομίας των ΗΠΑ, ώστε να σηκώσει το βάρος της διάσωσης των άλλων υπερχρεωμένων οικονομιών της Δύσης, απογοητεύθηκαν από τα χθεσινά στοιχεία, που έδειξαν «καθαρή» απώλεια 226.000 θέσεων εργασίας και ρεκόρ ποσοστού μακροχρόνιων ανέργων, που έφθασαν το 46% του συνολικού αριθμού των ανέργων.