Φόροι εναντίον ανάπτυξης

Δεν είναι η πρώτη φορά που οι «φιλολαικοί» τηλεβόες της ελληνικής δημόσιας ζωής κραυγάζουν με αγωνία για την απουσία μέτρων ανάπτυξης από το πακέτο μεταρρυθμίσεων που προωθεί η κυβέρνηση της χώρας. Κι επιμένουν βέβαια, άμεσα η έμμεσα, πως το σχετικό σχέδιο θα πρέπει να περιλαμβάνει απαραίτητα χρηματικά κίνητρα προς τους όποιους μελλοντικούς επενδυτές και σημαντικές δημόσιες δαπάνες. Υπάρχουν μάλιστα και δημοσιογραφούντες καθηγητές που υποστηρίζουν πως είναι αδιανόητο το κράτος να μην χρηματοδοτήσει την οικονομία όταν κάτι τέτοιο έκανε η Βρετανία καθώς και ο Ομπάμα στην Αμερική. Πέραν του ότι αυτά που κάνει ο Ομπάμα κάθε άλλο παρά σαν ευαγγέλιο οικονομικής πολιτικής μπορούν να θεωρηθούν, τα έργα και οι ημέρες του Εργατικού Πρωθυπουργού κ. Μπράουν στην Βρετανία βούλιαξαν την οικονομία της κοντεύοντας να την οδηγήσουν σε αδιέξοδα παρόμοια με αυτά που αντιμετωπίζει η Ελλάδα!! Ευτυχώς που υπάρχουν και σοβαρές μελέτες και νηφάλιες αντιλήψεις που δείχνουν εντελώς διαφορετικά πράγματα για τον ορθότερο δρόμο προς την οικονομική ανάκαμψη. Στην εφημερίδα International Herald Tribune, ο David Brooks («Prune and Grow», 11 Ιουνίου 2010) περιγράφει γλαφυρότατα τα αδιέξοδα της κεντρικής κρατικής χρηματοδότησης.Το πακέτο «ερεθισμού» για την επανεκκίνηση της οικονομίας των ΗΠΑ του κ. Ομπάμα θα στοιχίσει στον κάθε αμερικανό φορολογούμενο κάπου 7.798 Δολ. Και μέχρι τώρα ελάχιστοι εμφανίζονται να έχουν πεισθεί πως θα φέρει αποτελέσματα. Οι καθηγητές John F. Cogan και John B. Taylor του Πανεπιστημίου του Stanford και οι Tobias Cwik και Volker Wieland του Πανεπιστημίου-Goethe της Φρανκφούρτης υποστηρίζουν πως τα μοντέλα υπολογισμού των οικονομολόγων του Λευκού Οίκου είναι αρχαικά. Και πως οι βαριές επιβαρύνσεις της αμερικανικής οικονομίας το πολύ να δημιουργήσουν μισό εκατομμύριο θέσεις εργασίας αντί για τα 3 εκατ. των προβλέψεων του αμερικανού προέδρου.Ο καθηγητής Edward L. Glaeser του Harvard συνέκρινε τις αλλαγές στα επίπεδα απασχόλησης κάθε διαφορετικής αμερικανικής πολιτείας σε σχέση με τα χρήματα που διατέθηκαν εκεί από το πακέτο ενίσχυσης της οικονομίας. Με εξαίρεση τις (με ελάχιστο πληθυσμό) Πολιτείες Αλάσκα, και Βόρεια και Νότια Ντακότα, η επίδραση υπήρξε ανύπαρκτη. Είναι φανερό, καταλήγουν οι επιστήμονες, πως είναι αδύνατον να διακρίνουμε την οποιαδήποτε σχέση ανάμεσα σε δημοσιονομικές πολιτικές και στην αύξηση της απασχόλησης.Συνακόλουθα, σε παγκόσμιο επίπεδο, σοβαροί (με έμφαση στο «σοβαροί») πολιτικοί, επιχειρηματίες και ακαδημαικοί δάσκαλοι συμπεραίνουν πως σε περιόδους κρίσης οι όποιες δαπάνες που μεγαλώνουν τα ελλείμματα διογκώνουν τα αδιέξοδα αντί να τα αντιμετωπίζουν. Κυρίως διότι μεγαλώνουν την ανασφάλεια των πολιτών, που διαπιστώνουν ένα πολιτικό σύστημα με χαμένο τον κεντρικό έλεγχο. Ενώ οι μικροεπιχειρηματίες αποφεύγουν τις όποιες πρωτοβουλίες και την πρόσληψη εργαζομένων φοβούμενοι τις εξελίξεις κι αβέβαιοι για το αύριο – κυρίω ς στον τομέα της αύξησης της φορολογίας. Σε όλο τον κόσμο το ζήτημα είναι η αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας. Κάτι που για να γίνει, προυποθέτει λιγότερο κι όχι περισσότερο κράτος. Το δημόσιο δεν σπρώχνει απλά την οικονομία στην καταστροφή με τα ελλείμματα που έχει συσσωρεύσει. Εμποδίζει επίσης την ανάκαμψη, με τα διοικητικά προσκόμματα που προωθεί και τους παράλογους φόρους που επιβάλλει. Τιμωρώντας αυτούς που παράγουν πλούτο σε όφελος αυτών που παρασιτικά ζούν μέσα η από το κράτος. Και οι οποίοι, αρκετά περίεργα, φωνάζουν περισσότερο και διαμαρτύρονται εντονότερα.Ο καθηγητής Alberto Alesina του Harvard, μελετώντας την ιστορία της μείωσης του κρατικού χρέους σε ολόκληρο τον κόσμο, διαπίστωσε πως «οι περικοπές δημοσίων δαπανών συνδέθηκαν με συνακόλουθες περιόδους ανάπτυξης κι όχι με στασιμότητα». Οι ηγέτες που τόλμησαν τις περικοπές δαπανών συχνότατα ξανακέρδισαν τις εκλογές. Κάτι που δεν έγινε (δηλ. αποφυγή ύφεσης και πολιτική επιτυχία) όταν η δημοσιονομική πολιτική στηρίχθηκε στους αυξημένους φόρους και στις παρεμβάσεις στην ιδιοκτησία και τον ιδιωτικό τομέα.Σε άλλη μελέτη, οι Ιταλοί οικονομολόγοι Francesco Giavazzi και Marco Pagano, αναφορικά με την Ιρλανδία και την Δανία της δεκαετίας του 1980, καταλήγουν στα ίδια συμπεράσματα. Κι εκεί «περικοπές δημοσίων οδήγησαν σε υψηλή ανάπτυξη».Σε αντίθεση λοιπόν με την διεθνή εμπειρία και τα ακαδημαικά πορίσματα, στην Ελλάδα το χρέος επιχειρείται να αντιμετωπισθεί με φόρους κι’ ελάχιστες περικοπές δαπανών. Κάποιοι προφανώς συμβουλεύουν λαθεμένα τον Πρωθυπουργό…